Kto może głosować?
Udział w głosowaniu może wziąć obywatel polski, który:
• najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat,
• nie jest pozbawiony praw publicznych orzeczeniem sądu,
• nie jest ubezwłasnowolniony,
• nie został pozbawiony praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.
Gdzie zagłosować w wyborach?
Twoim podstawowym miejscem głosowania jest komisja wyborcza właściwa dla Twojego adresu zamieszkania widniejącego w Centralnym Rejestrze Wyborców. Co do zasady, adresem zamieszkania w Centralnym Rejestrze Wyborców (CRW) jest Twój adres zameldowania na pobyt stały. Oznacza to, że jeśli zameldowałeś się na stałe, z urzędu zostałeś ujęty w stałym obwodzie głosowania właściwym dla tego adresu.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy złożyłeś wniosek o ujęcie w stałym obwodzie głosowania pod innym adresem. Jeśli w odpowiedzi na wniosek otrzymałeś decyzję pozytywną, Twoim adresem w CRW jest adres podany w decyzji (obowiązuje on do czasu, aż nie złożysz oświadczenia o powrocie pod adres stałego zameldowania lub nie zameldujesz się na stałe w nowym miejscu).
UJĘCIE WYBORCY W STAŁYM OBWODZIE GŁOSOWANIA
Wniosek o ujęcie w stałym obwodzie głosowania, w Centralnym Rejestrze Wyborców mogą złożyć:
1) wyborcy stale zamieszkani na obszarze gminy bez zameldowania na pobyt stały w tej gminie;
2) wyborcy stale zamieszkali na obszarze gminy, ale pod innym adresem niż adres ich zameldowania na pobyt stały;
3) wyborcy nigdzie niezamieszkali, przebywający stale na obszarze gminy.
Wójt przed wydaniem decyzji o ujęciu wyborcy w Centralnym Rejestrze Wyborców, w stałym obwodzie głosowania, prowadzi postępowanie wyjaśniające na okoliczność
spełnienia warunku stałego zamieszkania pod adresem wskazanym we wniosku. W tym celu może przeprowadzić wywiad z sąsiadami, właścicielem nieruchomości czy sołtysem, przesłuchać świadków bądź dokonać oględzin w miejscu stałego zamieszkania wnioskodawcy. Decyzja o ujęciu wyborcy w Centralnym Rejestrze Wyborców, w stałym obwodzie głosowania skutkuje prawem do udziału w wyborach powszechnych i referendach w miejscu stałego zamieszkania wyborcy.
Jeżeli wyborca dokona zameldowania na pobyt stały pod innym adresem będzie automatycznie ujmowany w stałym obwodzie głosowania właściwym dla nowego miejsca zameldowania na pobyt stały.
Wniosek o ujęcie w stałym obwodzie głosowania – druk
Klauzula RODO
GŁOSOWANIE Z ZAŚWIADCZENIEM O PRAWIE DO GŁOSOWANIA
Jeśli nie wiesz jeszcze, w której komisji wyborczej w dniu wyborów będziesz chciał zagłosować, możesz pobrać Zaświadczenie o prawie do głosowania. Z takim Zaświadczeniem możesz zagłosować w dowolnej komisji wyborczej w Polsce lub za granicą.
Wnioski o wydanie Zaświadczenia można składać od 4 kwietnia 2025 r. do 15 maja 2025 r. w dowolnym urzędzie gminy bądź miasta w Polsce.
Zgodnie z Kodeksem wyborczym wniosek musisz złożyć w formie papierowej, po opatrzeniu go własnoręcznym podpisem. Zaświadczenie o prawie do głosowania odbiera się za pokwitowaniem osobiście albo przez upoważnioną pisemnie osobę.
UWAGA!
Gdy pobierzesz Zaświadczenie o prawie do głosowania, zostaniesz skreślony ze spisu wyborców w miejscu zamieszkania. Aby móc zagłosować, będziesz musiał przedłożyć Zaświadczenie w wybranej przez siebie komisji wyborczej. Jeśli utracisz Zaświadczenie, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego Zaświadczenia i nie będziesz mógł wziąć udziału w wyborach
Wzór wniosku o wydanie Zaświadczenia o prawie do głosowania – druk
Wzór upoważnienia do odbioru Zaświadczenia o prawie do głosowania – druk
ZMIANA MIEJSCA GŁOSOWANIA
Wyborco, jeśli przysługuje Ci prawo wybierania, zostajesz ujęty w spisie wyborców sporządzanym w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania, w którym dana osoba jest ujęta z urzędu lub na wniosek. W okresie od 4 kwietnia 2025 r. do 15 maja 2025 r. możesz jednak zmienić miejsce głosowania, jeżeli złożysz pisemny wniosek w tej sprawie. Zostaniesz wówczas ujęty w spisie wyborców komisji właściwej dla adresu wskazanego we wniosku.
Wniosek o zmianę miejsca głosowania, może zostać złożony na piśmie utrwalonym w postaci:
• papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem do urzędu gminy właściwego ze względu na adres przebywania w dniu wyborów;
Wniosek o zmianę miejsca głosowania – druk
GŁOSOWANIE PRZEZ PEŁNOMOCNIKA
W zarządzonych na dzień 18 maja 2025 r. wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, głosować przez pełnomocnika mogą:
• wyborcy niepełnosprawni o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
• wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat.
Pełnomocnikiem może być osoba posiadająca prawo wybierania!
Wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa może być złożony:
1) ustnie,
2) na piśmie utrwalonym w postaci: papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem, lub elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej na stronie internetowej gov.pl
Pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby, ewentualnie od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn, córka, wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.
Pełnomocnikiem nie może być:
• osoba wchodząca w skład obwodowej komisji wyborczej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania,
• mąż zaufania,
• obserwator społeczny,
• osoba kandydująca w wyborach.
Akt pełnomocnictwa do głosowania sporządza się na wniosek wyborcy wniesiony do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, w której wyborca jest ujęty w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania właściwym dla adresu zameldowania na pobyt stały lub adresu stałego zamieszkania, najpóźniej w 9. dniu przed dniem wyborów.
Celem sporządzenia aktu pełnomocnictwa wyborca ujęty w obwodzie głosowania składa pisemny wniosek do dnia 9 maja 2025 r.
Przed pierwszym głosowaniem akt pełnomocnictwa sporządza się odrębnie na pierwsze głosowanie (tzw. I turę) oraz na ponowne głosowanie (tzw. II turę), jeżeli będzie ono przeprowadzane.
Natomiast wyborca, który nie złożył wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa przed pierwszym głosowaniem, może po dniu pierwszego głosowania złożyć wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa, najpóźniej w 9. dniu przed dniem głosowania.
Do wniosku załącza się:
• kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności,
• pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem na przyjęcie pełnomocnictwa
Wyborca ma prawo cofnięcia udzielonego pełnomocnictwa. Cofnięcie pełnomocnictwa następuje przez złożenie najpóźniej na 2 dni przed dniem wyborów stosownego oświadczenia
w urzędzie gminy bądź miasta lub doręczenie takiego oświadczenia właściwej obwodowej komisji wyborczej w obwodzie w dniu głosowania.
Wyborca, który udzielił pełnomocnictwa może głosować osobiście w lokalu wyborczym, jeżeli wcześniej nie oddał głosu pełnomocnik. Głosowanie osobiste przez wyborcę powoduje wygaśnięcie pełnomocnictwa.
Wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania – druk
Zgoda na przyjęcie pełnomocnictwa do głosowania – druk
GŁOSOWANIE KORESPONDENCYJNE
Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44, z późn. zm.), w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o:
1) całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2, i niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. о emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1631, 1243 i 1674);
2) niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy wymienionej w pkt 1;
3) całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy wymienionej w pkt 1;
4) zaliczeniu do I grupy inwalidów;
5) zaliczeniu do II grupy inwalidów;
a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.
Głosować korespondencyjnie mogą również wyborcy:
1) podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych;
2) którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat.
Głosować korespondencyjnie można tylko w kraju!
Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien zostać zgłoszony przez wyborcę komisarzowi wyborczemu najpóźniej w 13. dniu przed dniem wyborów.
Zgłoszenie zamiaru głosowania korespondencyjnego dotyczy również ewentualnego ponownego głosowania (tzw. II tury). W przypadku przeprowadzania ponownego głosowania wyborca, który nie zgłosił zamiaru głosowania korespondencyjnego przed pierwszym głosowaniem, może po dniu pierwszego głosowania (tzw. I turze) zgłosić komisarzowi wyborczemu zamiar głosowania korespondencyjnego w ponownym głosowaniu (tzw. II turze), najpóźniej w 10. dniu przed dniem ponownego głosowania.
Wyborca nie później niż 6. dnia przed dniem wyborów otrzyma pakiet wyborczy, który zostanie doręczony przez przedstawiciela Poczty Polskiej wyłącznie do rąk własnych wyborcy, po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość i pisemnym pokwitowaniu odbioru.
W skład pakietu wyborczego przekazywanego wyborcy wchodzą: koperta zwrotna, karta do głosowania, koperta na kartę do głosowania, oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania, instrukcja głosowania korespondencyjnego i ewentualnie nakładka na kartę do głosowania sporządzona w alfabecie Braille’a, jeżeli wyborca niepełnosprawny zażądał jej przesłania.
Na karcie do głosowania wyborca oddaje głos, w sposób określony w informacji znajdującej się w dolnej części karty do głosowania. Po oddaniu głosu, kartę do głosowania należy umieścić w kopercie z napisem „Koperta na kartę do głosowania” i kopertę tę zakleić. Niezaklejenie koperty z kartą do głosowania spowoduje, że karta do głosowania nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania. Zaklejoną kopertę z kartą do głosowania należy włożyć do koperty zwrotnej zaadresowanej do obwodowej komisji wyborczej.
Następnie należy wypełnić oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu, na którym należy:
1) wpisać miejscowość i datę jego sporządzenia,
2) własnoręcznie podpisać się.
Oświadczenie wkłada się do koperty zwrotnej (z adresem obwodowej komisji wyborczej).
Niewłożenie oświadczenia do koperty zwrotnej lub niepodpisanie go spowoduje, że karta do głosowania nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania.
Kopertę zwrotną zawierającą:
1) zaklejoną kopertę z kartą do głosowania;
2) podpisane oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu należy zakleić i przekazać przedstawicielowi Poczty Polskiej.
Odbiór następuje za pokwitowaniem najpóźniej w:
1) dniu wyborów, jeżeli wyborca w momencie doręczenie pakietu wyborczego zgłosił potrzebę jej odbioru, pod adresem wskazanym przez tego wyborcę;
2) przedostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wyborów – w placówce Poczty Polskiej usytuowanej na obszarze gminy, w której wyborca jest ujęty w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców;
3) trzecim dniu roboczym poprzedzającym dzień wyborów w dowolnej placówce Poczty Polskiej.
Wyborca do czasu zakończenia głosowania może osobiście dostarczyć kopertę zwrotną
do obwodowej komisji wyborczej, której adres znajduje się na kopercie zwrotnej.
Zgłoszenie zamiaru głosowania korespondencyjnego – druk