Sektor pozarządowy, zwany popularnie non-profit, w wielu krajach przejął, i nadal przejmuje, na siebie – na podstawie porozumień – dostarczanie usług publicznych w takich dziedzinach jak: indywidualna opieka socjalna, opieka nad osobami z niepełnosprawnością, edukacja, ochrona środowiska naturalnego i ograniczanie skutków katastrof czy bezpieczeństwo obywateli. Strefa zadań publicznych, w których sektor pozarządowy odgrywa decydującą rolę, stale się poszerza i obejmuje nowe obszary. Rolą państwa pozostaje wyznaczanie standardów usług świadczonych przez sektor pozarządowy, kontrolą ich wykonania oraz finansowania, przy wycofaniu się z bezpośredniej roli świadczącego usługi.
W Polsce głównym partnerem organizacji pozarządowych są samorządy terytorialne odpowiednich szczebli, jednak współpraca między administracją rządową i organizacjami pozarządowymi również ma istotne znaczenie, zarówno w obszarze wspólnego planowania działań, jak i finansowania realizacji zadań publicznych, ale nade wszystko wspierania rozwoju i budowania potencjału sektora pozarządowego.
Wojewoda Pomorski dostrzegając rolę organizacji pozarządowych w rozwiązywaniu problemów społecznych, edukacji, w szczególności w aspekcie integracji społecznej osób wykluczonych, których sytuacja życiowa uniemożliwia bądź utrudnia pełnienie ról społecznych i korzystanie z dóbr publicznych, aktywnie włącza się we współpracę z sektorem pozarządowym określając wymiar tej współpracy w Programie.
Rozdział 1
Postanowienia ogólne
Wieloletni program współpracy Wojewody Pomorskiego z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na lata 2021-2025, określa m. in.: cel główny i cele szczegółowe, zasady i formy współpracy Wojewody z podmiotami uprawnionymi, zakres przedmiotowy oraz priorytetowe zadania publiczne, okres realizacji Programu, sposób jego realizacji, w tym procedurę zlecania realizacji zadania publicznego, wysokość środków planowanych na realizację Programu, sposób monitoringu i oceny jego realizacji a także tryb powoływania i zasady działania komisji konkursowych do opiniowania ofert w otwartych konkursach .
§ 1. 1. Organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, stanowiące trzeci sektor, obok sektora publicznego i prywatnego są znaczącą częścią efektywnie i demokratycznie funkcjonującego państwa i społeczeństwa. Udział organizacji społecznych we współpracy międzysektorowej pozwala podejmować działania na rzecz lepszej realizacji zadań publicznych.
2. Program, który jest częścią rozwoju współpracy administracji rządowej i organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w regionie województwa pomorskiego, zostaje przyjęty do realizacji na podstawie art. 5b ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (j. t. Dz. U. z 2020 r. poz. 1057)
3. Ilekroć w Wieloletnim Programie Współpracy Wojewody Pomorskiego z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na lata 2021-2025, zwanym dalej „Programem”, jest mowa o:
Rozdział 2
Cel główny i cele szczegółowe Programu
§ 2. 1. Celem głównym Programu jest wspieranie aktywności obywatelskiej i rozwijanie partnerstwa pomiędzy administracją rządową i podmiotami niepublicznymi a także zwiększenie zaangażowania podmiotów uprawnionych z województwa pomorskiego w realizacji zadań publicznych na rzecz mieszkańców województwa w latach 2021-2025. Ma to sprzyjać systematycznemu wzmacnianiu współpracy administracji rządowej z sektorem pozarządowym.
2. Celami szczegółowymi Programu są:
Rozdział 3
Zasady współpracy
§ 3. Współpraca Wojewody i administracji zespolonej z organizacjami ma charakter pozafinansowy i finansowy.
§ 4. We wszelkich formach współpraca Wojewody i administracji zespolonej z organizacjami odbywa się na zasadach:
Rozdział 4
Zakres przedmiotowy współpracy
§ 5. Wojewoda i administracja zespolona współpracują z organizacjami w sferze zadań publicznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy, o ile zadania te są zadaniami Wojewody lub administracji zespolonej.
§ 6. Wojewoda współpracuje również z podmiotami uprawnionymi w zakresie informacyjnym i promocyjnym dotyczącym programów wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, realizowanych przez Narodowy Instytut Wolności Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, na rzecz organizacji pozarządowych oraz przy wykonywaniu innych działań powierzonych do realizacji przez Przewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego lub Pełnomocnika Rządu do Spraw Społeczeństwa Obywatelskiego.
§ 7. Podstawowym kryterium decydującym o podjęciu współpracy Wojewody i administracji zespolonej z organizacjami jest prowadzenie przez te organizacje działalności na rzecz mieszkańców województwa.
Rozdział 5
Formy współpracy pozafinansowej
§ 8. Wojewoda i administracja zespolona w miarę możliwości podejmują współpracę w następującej formach:
§ 9. 1. Wojewoda może objąć patronat honorowy nad programami lub projektami organizacji, zgodnie z zasadami przyznawania patronatów honorowych. Wniosek w tym zakresie składa się do Biura Wojewody.
2. Administracja zespolona może objąć patronat honorowy nad programami lub projektami organizacji, na zasadach określonych przez daną administrację zespoloną. Wniosek w tym zakresie składa się do organu administracji zespolonej.
§ 10. 1. Wojewoda może udzielić pisemnej rekomendacji danej organizacji realizującej program, projekt lub za dotychczasową współpracę. Wniosek w tym zakresie składa się do dyrektora wydziału.
2. Administracja zespolona może udzielić pisemnej rekomendacji danej organizacji realizującej program, projekt lub za dotychczasową współpracę. Wniosek w tym zakresie składa się do organu administracji zespolonej.
Rozdział 6
Formy współpracy finansowej
§ 11. Współpraca o charakterze finansowym może odbywać się w formie:
§ 12. Zlecanie realizacji zadań publicznych następuje w trybie konkursu, chyba że przepisy odrębne przewidują inny tryb zlecenia.
§ 13. 1. Ogłoszenie wyników konkursu podawane jest do publicznej wiadomości poprzez publikację na stronie internetowej, w Biuletynie Informacji Publicznej oraz zamieszczenie na tablicy ogłoszeń.
2. Od dnia ogłoszenia wyników konkursu oferent zobowiązany jest w terminie określonym w tym ogłoszeniu dostarczyć niezbędne do podpisania umowy dokumenty. Umowa zostanie podpisana niezwłocznie, o ile realizujący zadanie dostarczy w wymaganym terminie wszystkie niezbędne dokumenty. Niedostarczenie przez organizację wymaganych dokumentów lub niedopełnienie obowiązków koniecznych do zawarcia umowy w terminie określonym w ogłoszeniu o wynikach konkursu, może skutkować odstąpieniem Wojewody od zawarcia umowy.
§ 14. 1. Dotacje mogą być udzielane wyłącznie na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań, mieszczących się w priorytetowych obszarach zadań publicznych, o których mowa w § 15.
2. Środki finansowe pochodzące z dotacji nie mogą być wykorzystywane na finansowanie kosztów realizacji zadania poza okresem obowiązywania umowy, w szczególności na finansowanie zaległości i zobowiązań.
3. Jedno zadanie powinno być finansowane lub dofinansowywane jedynie ze środków przeznaczonych na jeden konkurs Wojewody i administracji zespolonej.
4. Organizacje współpracujące finansowo z Wojewodą są zobowiązane do:
5. Organizacje współpracujące finansowo z administracją zespoloną są zobowiązane do:
Rozdział 7
Priorytetowe zadania publiczne
§ 15. 1. Priorytetowymi obszarami zadań publicznych, realizowanymi w ramach współpracy Wojewody i administracji zespolonej z organizacjami w latach 2021-2025 są:
a) powierzenie organizacji wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży z terenów miejskich, które mają utrudniony dostęp do wypoczynku w formie kolonii i obozów,
b) powierzenie organizacji wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży z terenów wiejskich, pochodzących z rodzin o niskich dochodach w formie kolonii i obozów,
c) wsparcie organizacji wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży z terenu województwa pomorskiego,
Rozdział 8
Wysokość środków przeznaczonych na realizację Programu
§ 16. 1. Program finansowany będzie ze środków pochodzących z budżetu Państwa, będących w dyspozycji Wojewody odpowiednio w 2021, 2022, 2023, 2024, 2025 roku.
2. Planowana wysokość środków przeznaczonych na finansowanie zadań publicznych Programu, pochodzących z budżetu Państwa będących w dyspozycji Wojewody o których mowa w:
3. Przyznane środki na finansowanie zadań publicznych na rok 2021 wynoszą 3 080 000zł.
4. Kolejne kwoty przeznaczone na realizację Programu w pozostałych latach 2022-2025 zostaną podane i ogłoszone wraz z odpowiednimi konkursami.
Rozdział 9
Sposób realizacji Programu
§ 17. Organizacje uczestniczą w działaniach programowych Wojewody i administracji zespolonej, w szczególności przez udział swoich przedstawicieli w pracach Komisji.
§ 18. Za kontakty Wojewody z organizacjami odpowiada Pełnomocnik.
§ 19. 1. Wydziały, Delegatura Urzędu oraz administracja zespolona bezpośrednio współpracują z organizacjami w obszarach swojego działania.
2. Współpraca polega w szczególności na:
3. Kierujący wydziałami, Delegaturą Urzędu i administracją zespoloną informują Pełnomocnika o przebiegu współpracy z własnej inicjatywy lub na jego prośbę.
§ 20. Wojewoda i administracja zespolona realizują również współpracę z organizacjami w sposób określony odrębnymi ustawami.
§ 21. W celu sprawnej koordynacji współpracy administracji zespolonej z organizacjami w województwie oraz wymiany informacji, Pełnomocnik może zwoływać spotkania pracowników Urzędu i administracji zespolonej.
§ 22. Realizacja Programu odbywać się będzie w szczególności poprzez powierzenie lub wsparcie przez Wojewodę realizacji zadań publicznych, wykonywanych przez podmioty uprawnione w ramach umów zawartych na czas określony, nie dłuższy jednak niż 5 lat.
Rozdział 10
Sposób oceny realizacji programu
§ 23. 1. Ocena realizacji Programu współpracy będzie przebiegać wieloetapowo i składać się będzie przede wszystkim ze sprawozdawczości wynikającej z ustawy.
2. Program oceniany będzie poprzez sprawozdania częściowe, sporządzone po zakończeniu każdego roku jego realizacji.
3. Ewaluacja polega na ocenie realizacji opisanych zasad i trybów współpracy, w szczególności w oparciu o badania ankietowe, dane z monitoringu.
4. Sprawozdanie końcowe, obejmujące wszystkie lata realizacji Programu, Wojewoda ogłosi w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu do dnia 30 kwietnia 2026 r.
5. Uzyskiwane w czasie realizacji Programu informacje, uwagi i wnioski oraz propozycje dotyczące realizowanych zadań publicznych, będą wykorzystywane do usprawniania bieżącej współpracy Wojewody z podmiotami uprawnionymi oraz przy tworzeniu Programu na kolejne lata.
6. Wdrożenie i realizacja Programu będzie monitorowana przez Pełnomocnika przy pomocy dyrektorów wydziałów, delegatur oraz komórek organizacyjnych Urzędu prowadzących, zgodnie z właściwością, współpracę finansowa i niefinansową Wojewody z podmiotami uprawnionymi, w szczególności na podstawie pisemnych informacji i sprawozdań przekazywanych przez podmioty uprawnione a także z przedstawicielami pomorskich organizacji.
7. Interes Państwa udzielającego wsparcia finansowego podmiotom uprawnionym zabezpieczony jest poprzez prawo Wojewody do przeprowadzenia w okresie 5 lat, licząc od początku roku następującego po roku, w którym podmiot uprawniony realizował zadanie publiczne, kontroli i oceny realizacji tego zadania, a w szczególności:
a) efektywności, rzetelności i jakości wykonania zadania;
b) prawidłowości wykorzystania środków publicznych otrzymanych na realizację zadania oraz innych środków finansowych zaangażowanych w realizację zadania;
c) prowadzenia dokumentacji określonej w przepisach prawa i w postanowieniach umowy.
Rozdział 11
Tryb powoływania i zasady działania komisji konkursowych do opiniowania ofert w otwartych konkursach ofert
§ 24. W celu opiniowania ofert na realizację zadań publicznych Wojewody, administracji zespolonej lub zleconych przez administrację rządową powołuje się zarządzeniem Komisje złożone z:
§ 25. 1. Komisja powołana w celu opiniowania złożonych ofert na realizację zadań publicznych ze środków Wojewody lub kierownika administracji zespolonej, działa na podstawie art. 15 ust. 2a ustawy oraz niniejszego Programu.
2. Komisja dokonuje oceny formalnej i merytorycznej ofert złożonych przez uprawnione ustawowo podmioty w otwartych konkursach ofert na realizację zadań publicznych, ogłaszanych przez Wojewodę lub administrację zespoloną. Komisja działa na podstawie przepisów ustawy, zapisów Programu oraz kryteriów podanych w treści ogłoszenia o konkursie.
3. Przy rozpoznawaniu ofert Komisja w szczególności:
§ 26. 1. Komisja pracuje na posiedzeniach w obecności co najmniej połowy jej członków. Na każdym z posiedzeń Komisji sporządzana jest lista obecności.
2. Posiedzenia Komisji są protokołowane. Protokół sporządzany jest przez wskazanego przez Przewodniczącego członka Komisji. Protokół podpisują członkowie Komisji.
3. Pracami Komisji kieruje Przewodniczący.
4. Do zadań Przewodniczącego należy w szczególności:
5. Przewodniczący Komisji może zaprosić do udziału w pracach Komisji z głosem doradczym, osoby posiadające specjalistyczną wiedzę w dziedzinie obejmującej zakres zadań publicznych, których konkurs dotyczy.
§ 27. 1. Członkowie Komisji przed posiedzeniem Komisji są powiadamiani o formie, miejscu i terminie jej posiedzenia.
2. Członkowie Komisji przed posiedzeniem Komisji w sprawie zaopiniowania ofert, mogą zapoznać się z wykazem złożonych ofert.
3. Po zapoznaniu się z wykazem złożonych ofert, członkowie Komisji przed posiedzeniem, składają oświadczenia o pozostawaniu w takim stosunku prawnym lub faktycznym z podmiotami biorącymi udział w konkursie, który nie budzi uzasadnionej wątpliwości, co do bezstronności podczas oceniania ofert, zgodnie z ustawą.
4. Niezłożenie oświadczenia lub oświadczenie potwierdzające przesłanki, o których mowa wyżej, skutkuje wyłączeniem członka z prac Komisji.
5. Do członków Komisji biorących udział w opiniowaniu ofert stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postępowania administracyjnego
(j.t. Dz. U. z 2020 r. poz. 256 ze zm.) dotyczące wyłączenia pracownika.
§ 28. 1. Komisja na podstawie złożonych ofert analizuje informacje w nich zawarte i dokonuje wyboru najlepszych propozycji realizacji zadań publicznych oraz proponuje kwoty dofinansowania lub sfinansowania przedmiotowych zadań.
2. Komisja podejmuje decyzję zwykłą większością głosów w głosowaniu jawnym.
3. W przypadku równej ilości głosów „za” i „przeciw”, głos decydujący ma Przewodniczący Komisji.
§ 29. Członkowie Komisji z tytułu pracy w Komisji nie otrzymują wynagrodzenia.
§ 30. 1. Obsługę organizacyjno-techniczną Komisji zapewniają pracownicy wskazani przez dyrektora wydziału lub kierownika administracji zespolonej.
2. Komisja rozwiązuje się z chwilą rozstrzygnięcia konkursu.
Rozdział 12
Informacja o sposobie tworzenia Programu oraz przebiegu konsultacji.
1. Projekt Programu jest przygotowywany na podstawie informacji uzyskanych z wydziałów Urzędu, administracji zespolonej oraz uwag zgłoszonych do projektu Programu.
2. Wojewoda ogłasza konsultacje projektu Programu w miesiącu październiku.
3. Konsultacje polegają na zamieszczeniu projektu Programu i formularza uwag na stronach internetowych – Wydziału Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, Biuletynu Informacji Publicznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego
w Gdańsku.
4. Projekt Programu i formularza przygotowuje Pełnomocnik.
5. Organizacje mogą zgłaszać uwagi do projektu elektronicznie za pośrednictwem udostępnionego formularza i przesyłać je na podany adres do Pełnomocnika.
6. Pełnomocnik przekazuje uzgodniony w procesie konsultacji projekt Programu do akceptacji dyrektorom: Wydziału Polityki Społecznej, Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, Wydziału Finansów i Budżetu, Wydziału Prawnego i Nadzoru, Biura Wojewody oraz Kuratorium Oświaty w Gdańsku.
7. Wypracowany w procesie konsultacji projekt Programu Pełnomocnik przekazuje do podpisu Wojewodzie.
8. Wojewoda zgodnie z ustawą ogłasza Program w formie zarządzenia.
Zakończenie
Niniejszy program wyznacza ramy współpracy Wojewody z podmiotami uprawnionymi w określonych priorytetowych obszarach z zakresu polityki społecznej, edukacji, działalności na rzecz dzieci i młodzieży czy ratownictwa i ochrony ludności, przewiduje uporządkowanie wzajemnych relacji oraz daje możliwości wypracowania wspólnych standardów trwałej partnerskiej współpracy w kolejnych okresach programowania.
Systematyczna i konsekwentna realizacja Programu przyczyni się do poszerzenia zakresu usług społecznych i jednocześnie zapewni większe zaangażowanie podmiotów uprawnionych z województwa pomorskiego w realizacje określonych zadań publicznych. Pożądanym efektem będzie również zapewnienie wpływu sektora pozarządowego na kreowanie szeroko rozumianej polityki społecznej, edukacji, ochrony i bezpieczeństwa ludności w województwie pomorskim oraz wykorzystanie potencjału i możliwości działań społecznych a także wsparcia oddolnych inicjatyw obywatelskich. Organizacje pozarządowe, poprzez swoje praktyczne doświadczenia, wnoszą bowiem znaczący wkład w przygotowanie rozwiązań programowych. Jest to szczególnie ważne dla administracji rządowej, która odpowiada za strategię rozwoju kraju, przygotowanie i wdrożenie aktów prawnych. Specyfika funkcjonowania organizacji pozarządowych powoduje, że mają one wyspecjalizowaną i praktyczną wiedzę na temat problemów życia publicznego.
Zatem warto pamiętać, że angażowanie obywateli i ich wspólnot w realizację zadań publicznych gwarantuje nie tylko większą efektywność wcielania wypracowanych koncepcji, ale także lepsze oddziaływanie na realne potrzeby obywateli oraz akceptację kierunków działań państwa.